​

          Jagueromandu’a haĝua kuñanguéra jasy ára opaite tetâme ñaimeva’erâ opavave. Upévare opavave kuña roho ha rohekava’ekue ñemo’â Argentina-pe rojoajusejey tembiapo oikótava ko yvy tuichakue jajveve rehe, rohenduka potávo ñane ñe’ê kuñaháiha  ojekuaa haĝua mba’éichapa roiko.

 

           Kuñanguéra rovávaningo rojapo ko mba’e mboriahu ojaho’íva ñane retânguéra orejopy rupínte. Heta kuña ko yvy ape ári rohejava’erâ ore rogapyguakuéra ani haĝua ha’ekuéra omano ñembyahýigui. Rosê opa henda rupi jahechápa ndorojuhúi ko’ê porâve. Avei rosê kuña roñaníva represión oúva político autoritario-gui. Upevére, roguahê rire tetâ jahahápe, hasykue ñandéve roiko haĝua refugiada-icha.

 

          Kuñanguéra ováva ha ohekáva ñemo’â Argentina-pe Tribunal Peteîha, oikova’ekue 28 jasyapy 2006-me, romoguahêkuri ore py’apy tetâ ambuépe jeva rehe, opaite ñepysanga rohasa’ekue, kuatia jeguereko’ỹ ha’ékuri ñepysânga ojekuaavéva ha oregueraháva apañuái ndojekuaa guasúiva gotyo, ha’éva tembiapo pohýi ñande poruhápe oporomomba’apovakuéra oikuaa rupi noroimeporâiha ko tetâme, ha péicha oretrata vai, orenupâ térâ oreja’o, ha he’i oréve orerahataha tahachi renondépe hamba’e. Ko’áĝa roguerovy’a rohupytyva’ekue, ko’áĝa roguerohory Programa  Nacional de Normalización Documentaria Migratoria, Programa Patria Grande, ha oñemoneî rupi Ley del Refugiad@, oñemoneî jey rupi upe Convención de los derechos de todos l@s trabajadores/as migrantes y sus familias.

 

           Ambue mba’e iporâva rohupytyva’ekue, ha upevarâ rorovia  roñepia’â hague kuri, ha’e pe Protocolo a la Convención para la Eliminación de todas las Formas de Discriminación Contra la Mujer – Protocolo CEDAW ñemoneî.

 

          Ko’â mba’e ryepýpe rojapose ko Tribunal kuñanguéra ováva ha oñemo’âva Argentinape aty mokôiha, ikatu haĝuáicha rohenduka jeyjey ore ñe’ê, ha roikuaauka hetaite mba’evai ko’agaite peve ndojekuaáiva, romyasâi yvytu rehe mba’evai ijetu’úva rojuhúva, ha ijapyteguikuéra romotenonde ore kuña oikóva ambue tetâme hetajey ikuâchâ’i orerehe umi oporomokañýva, ovendéva hapicháve orejopýva sexorâ. Ore rogapýpe, avei, heta jey ore rekove irû ohuga orerehe, ha jeyvévrô ndororekói ore rogaygua agui ikatu haĝuáicha roñemboja.

 

          Upéva ári, jepémo ore kuatiakuéra oîporâmba, heta apañuâi rohasa mburuvichakuéra ombohovái haĝua ore rembijerure. Justicia haimete ndorohypytyivoi, upéicha rupi heta mba’e vai ojejapóva, atáke ha ñehakâ’i’o ojejpóva oréve ore rapykuere rehe hamba’e opytarei. Ore retâ mburuvichakuéra oikóva ko tetâme avei nohendukái ore remiandu, avei nombohováiri ore rembijerure.

 

          Ko’âvahína mbovymi ñepysângaita rohasáva ore kuña roikóva ambue tetâme rohasava’erâ rosêvo ore retâgui.

 

          Ko Tribunal Mokôiháhe, roimemba vove opavave kuña oñondive, rombojoajuse ore sapukái ikatu haĝuáicha hatâve ikatu haĝuáicha oñehendu, oñembohovake ha oñemomba’e ore remiandu.

 

Opa mba’e oje’éva ári, ko Tribunal jehypytyrâ hína ko’âva:

 

1. Roguerosapukái opa mba’evai oikóva ore kuña roikóva ambue tetâme rehe ore rogapýpe ha ore mba’apohápe, anivéma haĝua oikoiterei.

2. Topa mba’evai oikóva ore rekohápe ha roguerosapukái jejuka hetaite oikóva, upéicha avei anivéva haĝua oparei ko’â mba’e.

3. Roguerosapukái ñepyrû ha ñemboyke oikóva ore Derechos Económicos, Sociales y Culturales (DESC) rehe kuña pytaguaháicha Argentina-pe, upéicha avei mba’evai kuimba’égui oúva jejopy rohasáva kuñanguéra, ikatu haĝuáicha roikuaauka ñemboyke ohasáva hetaiterei kuña ha toñemomba’e  idererechokuéra.

4. Roikuaauka tapicha arandu remimo’â  ko tetâ ha ambue tetâmegua kuña ováva ha ohekáva ñemo’â Argentina ha ambue tetânguérape rehegua. Avei ojepokóta michîmi derécho tembiapo, tekombo’e ha leikuéra rehegua rehe hamba’e.

 

Peteî Tribunal oîhápe tapicha arandu leikuéra rehegua ombohysýita Estadokuéra rosê, rohasa térâ rohohapegua rembiaporâ, ikatu haĝuáicha ombohape tembiapo ñemomba’e ha oñeme’ê hagua oréve umi DESC kuñanguéra roikóva ambue tetâme rohupytýva.

 

          Ko tribunal ohendukáta avei hemiandu kuñanguéra oikóva ambue tetâme derechokuéra oñemboykéva rehe. Ko ñehenduka oheka tojekuaa ha tojepy’amongeta mba’éichapa oikohína kuñanguéra ova ha ohekáva ñemo’â ambue tetâme.

 

          Amo hu’âme, roñatôise gobierno-kuéra tetâ rosê ha roikohapeguápe tekotevêha oheka tape  kuñanguéra oikóva ambue tetâme oiko porâve haĝua, ha toî léi ojykekóva chupekuéra.